Zoals ik op het einde van mijn vorige post schreef (na de edit) zie ik geen reden om een wil niet vrij te noemen als ze een oorzaak heeft. Iets kiezen zonder reden (oorzaak) lijkt me zeer onwaarschijnlijk. Als ik nu van een glas water wil drinken dat heeft dat een oorzaak (ik heb dorst). Als ik hiertoe niet gedwongen wordt en als ik daarbij keuzemogelijkheden heb (ik heb bvb ook fruitsap of cola in huis) dan maakt de reden waarom ik er voor kies ook helemaal niet uit. Het feit dat ik de vrijheid heb om te kiezen is er.
Dus als men iets kiest in vrijheid (=zonder dwang, keuzemogelijkheden) en het heeft een oorzaak dan zie ik geen reden om het een illusie te noemen.
Alles heeft een oorzaak, dus zou je het dan altijd vrij moeten noemen. Natuurlijk kies je altijd iets met een oorzaak, maar de relevantie hiervan op de vrije wil zie ik niet.
De reden waarom je er voor kiest maakt wel degelijk uit. Als je gedwongen hebt is je reden de dreiging. Als je niet van buitenaf gedwongen wordt is er een andere reden. Deze is uiteindelijk tot de (bio)chemie/fysica te herleiden. Daar gelden deterministische wetten waardoor de keuze van je drankje in een gegeven situatie niet kan varieren.
Je hebt dan wel fruitsap in huis maar als je door de structuur van je lichaam en de impulsen van buitenaf uberhaupt maar 1 van de 2
kan kiezen noem ik dat geen vrije wil. Er maar 1 keuze mogelijkheid en het zijn er naar je gevoel meer.
Als je zegt dat de vrije wil een illusie is dan doemen er ongetwijfeld andere vragen op. Als het een illusie is, waarom zou hij er dan zijn? En waarom is onze 'vrije wil' dan een illusie en hebben we geen echte vrije wil?
Er kunnen genoeg redenen zijn voor de aanwezigheid van die illusie. Denk maar aan de evolutionaire voordelen van zo'n illusie. Als organismen in het algemeen/mensen het gevoel hebben dat ze een vrije wil hebben dan zullen ze over het algemeen een hogere overlevingskans hebben omdat die illusie zorgt voor hogere motivatie en zelfverantwoordelijkheid.
Ook de huidige maatschappij zou zonder zo'n illusie niet goed functioneren. Denk maar aan het moraal van mensen als ze zouden weten dat ze geen vrije wil hebben. Ze zouden zich als gekken gedragen en zich vervolgens beroepen op het determinisme. Dan gaan mensen dit soort excusen gebruiken 'Tja in de gegeven situatie was het niet anders mogelijk dan dat ik die persoon vermoorde sorry rechter'
Als de vrije wil niet bestaat is er dus wel degelijk een reden waarom organismen een illusionaire vrije wil ontwikkeld zouden hebben.
En om in te gaan op je 2de vraag, ik weet niet of de vrije wil echt is of een illusie dat weet immers niemand. Maar ik redeneer hier vanuit het materialisme(Omdat anders niet serieus te discussieren valt) enja ik heb mijn twijfels aan deze stroming(Vooral de implicatie van de bepaalde toekomst) maar aan theorieeen over zielen en bovennatuurlijke zaken heb ik nog veel grotere twijfels.
Maargoed, waarom zou die vrije wil dan niet echt zijn vraag je. Een beetje vragen naar de bekende weg noem ik dat want dit heb ik eerder al uitgelegd maargoed.
Stel je een wereld/universum voor zonder organismen. Het universum van vele miljarden jaren geleden. Je zult het waarschijnlijk met mij eens zijn dat de ontwikkeling van het oude universum en alle individuele hemellichamen daarbinnen zijn te voorspellen door de natuurwetten te simuleren op de materiele structuur van het universum.
Dus in een gegeven situatie is er maar 1 mogelijkheid, ofterwijl als je 2 universums zou hebben met dezelfde weten en structuur dan zouden ze na een gegeven tijd er hetzelfde uitzien. Ok tijd is relatief en daar moet je natuurlijk rekening mee houden maar het idee blijft hetzelfde, na een gegeven tijd in een gegeven ruimte met een zelfde tijdssnelheid op dezelfde positie in beide universums zullen na een gegeven tijd hetzelfde zijn net als hun omgeving, het universum als geheel dus.
Je bent het dus met me eens dat een systeem zonder organismen zich maar op 1 manier kan evolueren in een gegeven situatie, toch?
Als we organismen hebben, waarom zou dit dan ineens anders zijn? Organismen zijn andere materiele manifestaties net als rotsen en water. Dus waarom zou hetgeen wat voor een levenloos systeem geldt niet gelden voor een systeem met organismen als de organismen binnen het systeem zich aan dezelfde wetten houden en volledig materiele manifestaties zijn?(Dus puur materieel zijn)
Deze deterministische verhoudingen kun je proefondervindelijk aantonen. Stel je laat een steen met een bepaalde massa en geometrische vorm altijd van dezelfde plaats vallen, dan zullen de resultaten altijd hetzelfde zijn. Als je 2 stenen met dezelfde massa en vorm beide vanaf gelijke hoogte in een even groot zwaartekracht veld laat vallen is de valtijd ook identiek.
Ook als je een heel systeem nabouwt in een laboratorium van een meer met stenen en zand, en een precies identiek systeem maakt zullen de resultaten bij een even grote toevoeging aan water op dezelfde plek ook hetzelfde zijn.
Het komt erop neer dat gelijke structuren bij gelijke 'prikkels'(Bv toevoeging van water) dezelfde resultaten zullen vertonen. Als organismen materiele manifestaties zijn waarop dezelfde natuurwetten werken zou je dus in een experiment met 2 identieke mensen in identieke omgevingen bij een identieke prikkel een identieke reactie krijgen. Elke keer als je dat doet krijg je dan hetzelfde resultaat. Er is dan naar mijn idee geen sprake van een vrije wil aangezien er maar 1 reactie mogelijkheid was in de gegeven situatie.
Het komt er dan op neer dat je niet kunt zeggen van 'Ik had dat gister wel anders kunnen doen', nee jij kreeg een gegeven situatie vanuit je omgeving waarmee je met jou lichaamsstructuur maar op 1 manier kon reageren. Vandaar dat de vrije wil, uitgaande van het materialisme een illusie moet zijn.
Als je zegt dat de vrije wil een illusie is, dan zie ik ook geen reden om bijvoorbeeld iets als het bewustzijn niet als een illusie op te vatten. Beiden zijn subjectief en hangen trouwens imo samen.
Ligt eraan wat je onder een bewustzijn verstaat. Het is een feit dat je de wereld waarneemt en ervaart vanuit een bepaald perspectief of die wereld nu echt is of niet. Je bent je bewust van wat er om je heen gebeurd, dus is er naar mijn mening dan ook sprake van een bewustzijn.
Een bewustzijn is echter niet tegenstrijdig met het niet hebben van een vrije wil. Als er geen vrije wil bestaat is het leven en alles te zien als een film die voorbijgaat en waarbij het einde dus vanaf het begin al vaststaat. Je kunt het gevoel hebben dat het interactief is, dat is dan de illusie van de vrije wil. En je kunt je bewust zijn van alles wat er om je heen gebeurd en een subjectieve ervaring met emoties erbij hebben zonder echt invloed op je toekomst te hebben.
Nog een vraag zou zijn: waarmee verschilt de mens van een zombie? Als vrije wil een illusie of bewustzijn een illusie is dan zie ik geen verschil.
Om het even uit te leggen: een zombie verschilt niet van een normaal mens, alleen heeft een zombie geen bewustzijn, qualia, etc. Als een zombie tegen zijn schenen gestampt zou worden zou hij geen pijn voel echter zou hij precies zoals een mens reageren ("Auw" zeggen).
Maar het heeft niet dezelfde ervaring van pijn.
Laten we dan zeggen dat die zombie vergelijkbaar is met een geavanceerde robot. Je schopt ertegenaan en het reageerd vervolgens met een geluidssignaal. Er is dus een sensor die de druk meet en op basis van een inwendig proces een geluidssignaal produceerd die klinkt als 'auw'.
En nu de mens, bij ons zou ongeveer hetzelfde het geval zijn. Wij krijgen een schop tegen onze benen drukzintuigen registreren dat en door een inwendig proces wordt er een geluidssignaal omgezet(auw). Het verschil zit hem dan niet zozeer in de input-output relatie maar eerder in het inwendige proces. Je zou kunnen zeggen dat het bewustzijn en emoties een materiele manifestatie zijn. In onze hersenen vinden processen plaats die ervoor zorgen dat wij dan pijn voelen.
In de robot en de zombie vinden diezelfde processen dan niet plaats waardoor ze geen pijn voelen. Dit is dan dus het verschil, de inwendige processen die plaatsvinden.
